The game is more open for India.

Prime Minister Baburam Bhattarai left for the Rio+20 Summit in Brazil on 18 June, the hardliner faction of the Maoists led by Mohan Vaidya announced the split of the United Communist Party of Nepal (Maoists). India appears to be relieved at the split, now PM Baburam can work as more as  rubber stamp for India, 

By the time the Maoist insurgents paralysed Nepal, India had already burnt its fingers with the LTTE. However India claimed that, it provided unstinted support to Nepalese political parties as well as King Gyanendra until democratic processes abolished the institution of monarchy.  King Gyanendra had managed to split the Maoists, with Bhattarai being demoted by the Maoist supremo Prachanda. An intervention of a senior leader of the CPI(M) – facilitated reconciliation between Prachanda and Bhattarai. Continue reading

समाजबादका बिरुद्ध पुनराबृत्तिबाद

– शशी पौडेल
प्रिय कपील जी, तपाइले मलाइ खास गरी तीनवटा प्रश्न इमेल मार्फत सोध्नु भएको थियो । तपाइका प्रश्नहरु मैले पूर्ब र पश्चिम जर्मनीको स्वास्थ्य निती, सन्चारको अवस्था , शिक्षाको अवस्थाका साथै पूर्ब जर्मनीका कमजोरीहरु र पश्चिम जर्मनीको आकर्षण के के थिए भनेर बुझें । यसबारे एक एक गरेर उत्तर लेख्दा सायद ठूला देखि साना मसिना कुराहरु लेख्नु पर्ने हुन सक्छ जुन एउटा ल्बगमा लेख्ने लेखमा कति सम्भव होला ? त्यसैले त्यहांको तत्कालिन राजनैतिक अवस्था साथै बिश्व कम्युनिष्ट आन्दोलनमा देखा परेका कमजोरीहरु बारे एक तस्वीर  उतार्ने प्रयास गरेको छु । कत्तिको सफल हुन्छु खवर पाउन सकेको खण्डमा धन्य हुनेछु ।
जर्मनीको पुनराबृत्ती ब्रिटेनको फेबियसबाद र जर्मनकै परिवर्तित परिस्थितीले ल्याएको थियो । जर्मनी र पूर्बि युरोपकै पनि समाजको स्वरुप सामन्तबादी प्रबृत्ती थियो तर राज्य प्रजातान्त्रिक भनिए पनि एक प्रकारको निरंकुश थियो । त्यस कारणले कार्ल माक्र्सले सर्व प्रथम समाजवादी क्रान्ति पूजीबादको बिकाश भएको मुलुकबाट शुरु हुने तर्क गरी ऐतिहाँसिक भौतिकबादको ब्याख्या गरेका थिए । Continue reading

प्यालेस्टाइन स्वतन्त्रता संग्राम र हमास

— शशी पौडेल
“हाम्रो प्यालेस्टाइनमा रोमनहरुले राज्य गरे, परसियन अर्थात फारसीहरुले राज्य गरे, इसाइका युद्धनायकहरुले राज्य गरे र बेलायतीहरुले पनि राज्य गरे । ती सबै टिक्न सकेनन् , यस्तैगरी इसरायलीहरु पनि यहाँका हैनन् भने कुराको इतिहाँस र भूगोल साक्षी छ ।” हमास पार्टीको घोषणापत्रबाट ।
यदि उक्त घोषणापत्रलाइ ध्यान दिएर पढने हो भने प्यालेस्टाइन कहाँ पर्छ र कसको हो भन्ने प्रश्नको उत्तर पाउन कठिन पर्ने छैन । हामीले चिन्ने प्यालेस्टाइन पश्चिमी जोर्डन राज्य हो । प्यालेस्टाइन भनेको यती मात्र नभै पौराणिक इजिप्टको इतिहाँस अनुसार मध्य समुन्द्रतटको दक्षिणपूर्बी तटबाट लगभग आजका राज्यहरु इजरायल, पूर्बि जेरुसलम, गाजा क्षेत्र पश्चिम जोर्डन राज्य हुदै आजको जोर्डन पर्दछ । यी राज्यहरु ऐतिहासिक र धार्मिक रुपमा असाध्यै महत्वपूर्ण थिए र अझ सम्म पनि यथावत छन् । यी राज्यहरुमा यहुदी, इस्लाम र इसाइहरुले आ आफना धर्म फैलाएका थिए । Continue reading

पू“जीवाद संकटको भूमरीमा फस्ने

Nelson Mandela

शशी पौडेल
दक्षिण अफ्रिकाको जोहानेशवर्गमा डेढ बर्ष अघि सम्पन्न उच्चस्तरिय सम्मेलनले एक महत्वपूर्ण घोषणा–पत्र जारी गरेको थियो । “पू“जीवाद भित्र प्रकृयागत ढंगवाट समस्याहरु उत्पन्न हुदै गइरहेको यस अवस्थामा विश्व वामपंथी आन्दोलन र स्वतन्त्र एंव सार्वभौम राष्ट्रहरुको दायित्व एंव कार्यभार” विषयमा आयोजित सम्मेलनमा नेपालका तर्फवाट नेकपा एमालेका अध्यक्ष झलनाथ खनालले एक सहभागी टोलीको नेतृत्व गरेका थिए । Continue reading

नेपाल कम्यूनिष्ट आन्दोलनमा एमाले

– शशी पौडेल
संसार भरीकै कम्यूनिष्ट आन्दोलनलाई नियालेर हेर्ने हो भने टुट, फुट, ताना तान र चिरा चिरा भएको देखिन्छ । अझ अविकशित मुलुक जहा औद्योगिक क्रान्ति भइसकेको छैन, त्यहाको अवस्था झन नाजुक छ । औद्योगिक विकासमा कदम चालिसकेका मुलुकहरुमा पनि कम्यूनिष्ट आन्दोलन आफ्नो रफ्तारमा विकास हुन सकेन । यसका मूख्य कारणहरु हुन सक्छन् । मुलुक भित्र छिटो परिर्वतनको आवश्यकता र मुलुक वाहिर साम्राज्यवादी शक्तिहरुको “फुटाउ र राज्य गर” भन्ने नीति । Continue reading

Germany aggrieved about Günter Grass

It’s rare that poems cause such anger and excitement. The only other case I can recall was Walt Whitman’s “Leaves of Grass” which once “awoke a perfect storm of derision and abuse”. That was a century and a half ago, but somehow Grass still awakens “derision and abuse”. But this time it’s Günter Grass, a Nobel Literature Prize winner, with his poem What Must Be Said. And the subject matter is war and peace. Victor Grossman looks the anger and excitement situation from Berlin. Continue reading

आखिर कुरा केहो त ?

– शशी पौडेल
२०११ साल लाग्दा नलाग्दै अर्थात अहिलेको झण्ढै दुइ बर्ष अघि दरबारहत्याकाण्ड अगाडि र पछाडिका केही प्रसंगहरुका साथ राजा विरेन्द्रका प्यारा सैनिक सचिव विवेक शाहले एक पुस्तक विमोचन गराएका थिए । ‘‘मैले देखेको दरबार’’ नामक पुस्तकमा उनले नेपालको तत्कालिन राजनैतिक अवस्था तथा विदेशी शक्ति खास गरी भारतको भूमिकालाई उल्लेख गरेको बिबिसि मा उनले दिएको एक अन्तर्वार्ता मार्फत थाहा लाग्यो । उनको अन्तर्वाता सुन्दा केही राजनैतिक दल तथा तिनका नेताहरुमाथि शंका गर्नु पर्ने अवस्था सृजना भयो । Continue reading

कम्पास कन्फरेन्स

– शशी पौडेल
“ल्बु लेवर” का मुख्य चिन्तक माउरिश ग्लासमानले गत बर्ष एक भव्य कम्पास कनफरेन्सका लागि वातावरण तयार पारी दिए । उक्त कम्पास कन्फरेन्समा झण्डै एकसय बुद्धिजिवी एंव मजदुर नेताहरुले भाग लिएका थिए । राजनैतिक चिन्तकहरुले भाग लिए । कन्फरेन्समा भैरहेको बेला लाग्थ्यो बेलायतमा अब केही परिवर्तन हुने छ ।
निल लाउसन कम्पासका अध्यक्ष एंव जर्मन सोसल डेमोक्रेटिक पार्टीका महासचिव आन्द्रेआ नाइलेस, बेलायती एकमात्र ग्रिन पार्टीका संसद कारोलाइन लुकास समेत गरी ९० जनाले आ–आफ्नो कार्यपत्र प्रस्तुत् गरेका थिए । Continue reading

आन्दोलन सत्ता परिवर्तन हैन, गलत नीतिका विरुद्ध लक्षित

–शशी पौडेल
‘शिक्षकहरुले विद्यार्थीहरुको उत्तेजना र मुडको सामना गर्नुपर्छ । उनीहरुको अध्ययन गर्ने अनिच्छाका विरुद्ध इच्छा जगाउनुपर्छ । तर सरकारी कर्मचारीहरुलाई उक्त समस्या पर्दैन । तै पनि उनीहरुलेभन्दा बढी हामीले धनी बैंकहरुलाई किन आफ्नो तलव र पेन्सनबाट कट्टा गरेर दिने अर्थात थोरै मूल्यमा बढी योगदान किन ?
उक्त प्रश्न गत हप्ता नेश्नल यूनियन अफ टियर्स र शिक्षकहरुको अर्को ठूलो संगठन (NASUWT)   को संयूक्त विज्ञप्तिमा गरिएको छ । . NUT / NASUWT बेलायतका सबभन्दा ठूला शिक्षक संगठनहरु मानिन्छन् । शिक्षक संगठनका उक्त विज्ञप्ति ठीक समयमा आएकोले यसको स्वागत गर्नुपर्ने वौद्धिक समुदायको टिप्पणी रहेको छ । Continue reading